Sinir Hücresi Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Sinir Hücresi

Sinir Hücresi, diğer adıyla Nöron olarak bilinen sinir sisteminin temel fonksiyonel birimine verilen addır. İnsan beyni yaklaşık 100 ila 120 milyar nöron yani sinir hücresi içerir. Sinir hücrelerinin birbirleri ile elektriksel ve kimyasal sinyallerle haberleştiği geniş ağ ise sinir sistemi olarak adlandırılıyor. Sinir sistemi trilyonlarca sinir hücresinin beyin, omurilik ve vücudun diğer alanlarına yayılarak oluşturduğu geniş bir ağdan meydana geliyor. Sinir hücreleri sınıflarına göre 3 bölümde incelenebilir, bunlar; Duyusal nöronlar, motor nöronlar ve internöronlardır.

Duyusal nöron; duyuların alınmasından sorumlu nöronlardır, ışık, basınç, koku, tat ve sesi beyne iletmede görev alırlar.
Motor nöronlar; dokular, organlar ve organların işleyişi ile ilgili görevlerde yer alan nöronlardır, kasların kasılması ya da işleyişi sırasında görev alırlar. Salgı bezlerini harekete geçiren sinir hücreleri motor nöronlardır.
İnternöronlar; duyular ve dokular arasındaki işleyişte yer alan nöronlarır, sinir sistemini kontrol ederler. Öğrenme ve algıyı kontrol gibi görevlerde yer alırlar.

Sinir sistemini sinir hücreleri oluştururlar. Vücutta bulundukları yerlere göre farklı kimyasal içeriklerde ya da şekillerde olabilirler. Birbirleri ile sıkı ilişkide olan sinir hücreleri sinirler arası bilgi alışverişini sağlayan mikro bilgisayarlardır. Sinir hücreleri arasındaki bilgi alışverişinin yapıldığı noktalar Sinaps olarak adlandırılır. Değişik tip ve yapılarda olan sinapsların neredeyse tümü bilgi alışverişinden sorumludurlar. Sinaps sayısı arttıkça merkezi sinir sistemi o kadar gelişir ve merkeze gelen iletiler sinaps sayısı arttıkça daha kalite şekillerde işlenir. Böylelikle zekâ ve algıyla kıyaslamalarda asıl olan beyin büyüklüğü değil sinasp sayısıdır. Sinaps sayısının azlığı zekâ geriliğinin bir belirtisi olarak da sayılabilir. Sinapslarda sinir hücreleri birbirine temas etmezler. İki sinir hücresi arasında bir sinaps boşluğu bulunur. Şekillerine göre nöronları sınıflandırmak gerekirse;

Tek kutuplu nöronlar; Omurgasız hayvanlarda ve omurgalıların duyu nöronlarında görülen nöron tipidir. Unipo olarak da bilinirler. Bu tip nöronlarda gövdeden uzanan tek bir uzantı vardır. Duruma göre sonradan dallanma yapabilir. Hücre gövdesinden uzanırlar.
İki kutuplu nöronlar; Bipolar nöronlar olarak da adlandırılan bu nöronlar iç kulak retina ve burunda yer alan sinir hücreleridir. Aksın ve dentrit adı verilen uzantılar hücre gövdesinin iki yanından uzanırlar. Aksonlar; Hücre gövdesinden çıkan uzun uzantılarken, dentritler hücre gövdesinin kısa yapılı uzantılarıdır.
Çok kutuplu nöronlar; Daha çok beyinde bulunan bu nöronlarda çok sayısa akson ve dentrit bulunur. Multipolar olarak da bilinen çok kutuplu nöronlar, çevreden aldıkları uyarıları beyne taşıyarak gelen uyarılara cevap üretir ve cevabı tepki organına taşırlar.

Bazı bilim adamları sinir hücrelerinin büyüdüğünü, yenilenerek çoğaldığını savunmaktadırlar. Özellikle koku duyusunu sağlayan sinir hücreleri ve hipokampüsteki nöronlar yenilenerek çoğalan sinir hücrelerinin en bariz örnekleridir.

Sinir sistemi beyin ve omuriliğin kaslar, salgı bezleri ve duyu organları ile iletişimini sağlarken endokrin sistemle birleşerek iç organların işleyişini kontrol altına alır ve insan davranışlarının süreçlerini düzenler. Bu süreçler gülme, yürüme gibi fiziki hareketleri içeren eylemlerin yanında duygu ve motivasyon gibi içsel bilişsel süreçleri de kapsar.

Son Güncelleme : 20.01.2024 22:14:58

Sinir Hücresi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz.