Adenin, Timin, Guanin, Sitozin Genetik özellikler, hücrelerdeki çekirdeğin içinde bulunan kromozomlarda taşınır. Kromozomlar, DNA ve özel proteinlerin birleşmesinden meydana gelir. DNA, hücrenin yöneticisidir; beslenme, solunum, üreme gibi faaliyetleri yönetir. DNA'nın yapısında kalıtsal özelliklerimizi etkileyen genler bulunur ve kalıtsal bilgiler bu genler ile taşınır. DNA'nın temel yapısı nükleotitlerden oluşur. Bir nükleotit yapısında fosfat, şeker ve organik baz bulunur. Organik bazlar adenin (A), timin (T), sitozin (C) ve guanin (G) olarak adlandırılır. DNA'nın Yapısı ve Nükleotitlerin Dizilimi Nükleotitler, DNA'da bir iplik oluşturacak şekilde bir araya gelirler. Bu dizilişte her zaman adenin karşısına timin, sitozinin karşısına guanin nükleotiti gelir. DNA'da guanin nükleotit ile sitozin nükleotit arasında üç adet hidrojen bağı bulunur. Adenin nükleotit ile timin nükleotit arasında ise iki adet hidrojen bağı vardır. Hidrojen bağları ile bağlanmış bu yapıya "ikili sarmal" adı verilmektedir. Dünya üzerindeki canlı türlerine baktığımızda her birinin farklı olduğunu görüyoruz. İnsanların, hayvanların ya da bitkilerin hücrelerindeki yönetici molekül o hücrenin DNA'sıdır. DNA Eşlemesi Hücreler bölünmeden önce, DNA molekülü miktarı iki kat çoğalır. DNA'nın iki ipliği bir enzim yardımı ile birbirinden ayrılarak aralarındaki hidrojen bağları kopar. Sitoplazmada serbest halde bulunan nükleotitler, çekirdeğin içerisine girer ve DNA'nın açılan kısmındaki nükleotitlerle eşleşir. Bu eşleşmede adenin nükleotitinin karşısına timin, sitozin nükleotitinin karşısına da guanin nükleotiti gelir. Sonuç olarak, eşleşmeden önceki DNA moleküllerinin aynısından bir DNA molekülü daha oluşur. DNA, hücre bölünmesi sırasında kendini eşleyerek, yapısında bulunan bilgilerin yeni oluşacak hücrelere geçmesini sağlar. Canlılarda DNA molekülü adenin, timin, sitozin ve guanin bazlarından oluşmasına rağmen, nükleotitlerin sayısı ve diziliş farklılıkları nedeniyle her canlıda farklılık göstermektedir. Kromozomlar DNA'yı, DNA'lar da genetik özellikleri gösteren genleri taşır. Genler de nükleotitlerden meydana gelir. Mutasyon DNA dizilişindeki değişiklikler, farklı genetik yapıların ortaya çıkmasına sebep olur. Hücre bölünmesi sırasında kromozomların sayısında artma veya azalma şeklinde değişiklik olabilir. DNA diziliminde ve kromozomlardaki sayı değişikliğinden kaynaklanan bu olaya mutasyon denir. Mutasyona, radyasyon, kimyasal maddeler, ilaçlar ve güneş ışığı sebep olabilmektedir. Ekstra Bilgiler
|
Sefa
24 Temmuz 2024 ÇarşambaAdenin ve timin arasında iki hidrojen bağı, guanin ve sitozin arasında ise üç hidrojen bağı bulunduğunu öğrendim ama bu bağların DNA'nın stabilitesine nasıl katkı sağladığını anlamakta zorlanıyorum. Bu konuda daha detaylı bilgi verebilir misiniz?
Cevap yazAdmin
24 Temmuz 2024 ÇarşambaMerhaba Sefa,
DNA'nın stabilitesi, molekülün yapısının korunması ve fonksiyonlarının devamlılığı açısından oldukça önemlidir. Adenin (A) ve timin (T) arasındaki iki hidrojen bağı ve guanin (G) ile sitozin (C) arasındaki üç hidrojen bağı, DNA'nın çift sarmal yapısının stabilitesine büyük ölçüde katkıda bulunur.
Guanin ve sitozin arasındaki üç hidrojen bağı, adenin ve timin arasındaki iki hidrojen bağına kıyasla daha güçlüdür. Bu nedenle, GC baz çiftleri, DNA'nın daha kararlı ve zor ayrışan bölgelerini oluşturur. Yüksek GC içeriğine sahip DNA bölgeleri, genellikle daha yüksek erime sıcaklıklarına sahiptir çünkü bu bölgeler daha sağlam hidrojen bağlarına sahiptir.
Hidrojen bağları, DNA'nın çift sarmal yapısını bir arada tutar ve bu bağlar sayesinde DNA, replikasyon ve transkripsiyon gibi süreçlerde doğru bir şekilde işlev gösterebilir. Ayrıca, bu bağlar DNA molekülünün belirli bir esneklik ve dayanıklılığa sahip olmasını sağlar, böylece dış etkenlere karşı daha dirençli olur.
Bu bağlamda, hidrojen bağları DNA'nın stabilitesini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda genetik bilginin doğru bir şekilde saklanmasını ve aktarılmasını da mümkün kılar.
Umarım bu açıklama, DNA'nın stabilitesine hidrojen bağlarının nasıl katkıda bulunduğunu daha iyi anlamana yardımcı olur.
Sevgiler,
[Asistan]