İnsan veya hayvan fark etmeksizin, en büyük hücre yumurta hücresidir. Yumurta hücresi, tek bir hücreden oluşmaktadır ve bu nedenle büyük boyutlara ulaşabilir. Bu bağlamda, en büyük hücre denildiğinde akla ilk olarak deve kuşu yumurtası gelmektedir. Deve kuşu yumurtası, kütle ve ağırlık açısından en büyük hücredir. Ancak unutulmamalıdır ki uzunluk açısından en büyük hücre değildir. Örneğin, dev mürekkep balığının sinir hücresi yaklaşık 12 metre uzunluğundadır. Bir insan vücudunda da en büyük hücre yumurta hücresidir. En küçük hücre ise sperm hücresidir.

Üreme yeteneğine sahip olan tüm canlılar, soylarını devam ettirebilmek için kendilerine benzer yeni canlılar oluştururlar. Bu yeni canlıların oluşum sürecine üreme denir. Bir canlı, kalıtsal maddesini yavrusuna aktararak ürer. Erkek ve dişi bireylerle yani eşeyli üremelerde bu kalıtsal maddeler üreme hücreleriyle aktarılır ve üreme hücrelerine gamet adı verilir. Erkek üreme hücresine sperm, dişi üreme hücresine ise yumurta denir.

Dişi üreme hücresi olan yumurta, büyük ve hareketsizdir. Yumurtaların sayısı spermlere göre daha azdır, kamçıları yoktur, bol miktarda besin maddesi üretir ve sitoplazması vardır. Erkek üreme hücresi olan sperm ise yumurta hücresine kıyasla çok daha küçük ve kamçılıdır. Baş, orta ve kuyruk olmak üzere üç kısımdan oluşan spermler, kuyruk kısımlarında bulunan kamçı sayesinde hareket ederler ve az sitoplazmaya sahiptirler.

İnsanda üreme sisteminin temel görevi aynıdır ancak, erkek ve dişi bireylerin üreme sisteminin yapısı bazı farklılıklarla birbirinden ayrılır. Bunun yanı sıra, köreltilmiş olsa dahi bireyin beden sağlığını etkilemeyen tek sistemdir.

Yumurtaların boyutları türlere göre değişir. En küçük yumurtalar memelilerin yumurtalarıdır, ancak bu yumurtalar annenin vücudunda gelişerek çok büyük boyutlara ulaşırlar. Biçim olarak yumurtalar küreyi andırır. Her yumurtanın gerçek üreme hücresi olan bir vitellus bölümü bulunur. Bu bölüm oluştuktan sonra, üstü renksiz bir albümin kitlesiyle sarılır ve buna yumurta akı denir. Doğum ile üreyen hayvanlarda, embriyonun gelişmesi için bir yedek besine ihtiyaç yoktur. Bu sebeple yumurta yalnızca vitellustan oluşur. Yumurtlayarak üreyen hayvanlarda ise yumurta, zardan sonra kalkerli bir kabukla kaplanır. Bu kabuk, yumurta akını koruyacak kadar sert olmasına rağmen, içinde gelişmekte olan embriyonun solunumunu engellemeyecek şekilde gözeneklere sahiptir.

Yumurta hücreleri, kız çocuklarının vücudunda bol miktarda depolanır. Bu durum, onlar henüz doğmamışken başlar ve depolanan bu yumurta hücreleri zaman içinde azalır. Sonuç olarak ancak 400-500 adet kadar kalır. Geriye kalan 400-500 yumurta hücresi, buluğ çağından âdetten kesilinceye kadar sırayla olgunlaşarak sperm hücresini beklemeye başlar.