Metaplazi, patolojik olarak değişmiş bir hücre tipinin, başka bir değişmiş dokuya dönüşümüdür. Bu dönüşüm genellikle anormal bir uyarı sonucu meydana gelir. Hassas bir dokunun, değişen şartlara uyum sağlayamaması durumunda, daha güçlü ve dayanıklı bir yapıya dönüşmesi olarak da bilinir. Bu süreçte, mekanik veya kimyasal tahriş veya enfeksiyona karşı daha iyi ve daha güçlü bir savunma durumu söz konusudur. Metaplazi, uyum ve geri döndürülemez bir birliktelik içerir.

Metaplazinin en yaygın örneklerinden biri, üst solunum yollarındaki silli prizmatik epitel hücrelerinin sigara dumanı etkisiyle çok katlı yassı epitel hücrelerine dönüşmesidir. Ayrıca, yemek borusunda yatay epitelin gastrik asit reflüsü etkisiyle, bağırsaktakilere benzer prizmatik epitele dönüşme ihtimali de vardır. Metaplazi en çok epitelyal dokularda görülür. Sigara içme sonucu solunum epitelinin squamoz epitele dönüşmesi bu duruma güzel bir örnektir.

Metaplazide yeni dokunun fonksiyonu ve yapısı genellikle normaldir. Displaziden ve kanserden farkı, saldırının devam etmesi halinde ikinci kez değişim geçirme olasılığının bulunmasıdır. Örneğin, rahim ağzı epitelyumu ve akciğer hücrelerinin uzun süre zarar görmesi ve zedelenmesi sonucunda kanser doğuran yassılaşma sebepleri metaplaziye örnek olarak gösterilebilir. Diş özünün dentin yerine kemik yapmaya başlaması da bir başka metaplazi örneğidir. Metaplazi ancak mikroskobik incelemeyle anlaşılabilir.

Metaplazinin görüldüğü başlıca organlar arasında rahim ağzı, bronşlar, mide ve yemek borusu bulunmaktadır. Ancak metaplazi tüm dokularda görülebilir. Metaplazi kanser değildir; fakat kanserin oluşması için çok uygun bir ortam yaratması nedeniyle oldukça önemlidir.

Metaplazi, kanser öncesi bir değişiklik olmasa da, uzun süreli irritasyon veya hasar durumlarında kansere dönüşme potansiyeline sahip olabilir. Bu nedenle, metaplazi tespiti, kanser gelişimini önlemek için erken müdahale fırsatı sunar.

Metaplazi, hücrelerin anormal uyaranlara yanıt olarak farklı bir hücre tipine dönüşümüdür. En yaygın örnekleri solunum yolları ve yemek borusunda görülür. Metaplazi, dokunun daha dayanıklı hale gelmesini sağlarken, aynı zamanda kanser gelişimi için bir zemin hazırlayabilir. Bu nedenle, metaplazinin erken teşhisi ve izlenmesi büyük önem taşır.