Hücre membranı, bilinen diğer adıyla hücre zarı, hücrenin dış bölümünde yer alır. Molekülleri özelliklerine göre hücre içerisine alır veya dışarı bırakan katmandır. Tüm bitkisel ve hayvan hücrelerinde bulunur. Dinamik, şeffaf, esnek ve seçici geçirgen yapılı bir zardır. Hücre zarı, oldukça karmaşık ve dinamik yapısıyla, hücre canlılığının çok önemli bir bileşenidir. Hücre canlılığının ve temel hücre işlevlerinin sürekliliğini sağlayan önemli fonksiyonları gerçekleştirir. Bunları kabaca şu şekilde sıralamak mümkündür:

Canlının canlılık nitelikleri taşıyan en küçük birimidir ve işlev açısından en küçük parçası anlamına gelmektedir. Hücre zarı ise bitkisel ve hayvan hücrelerinde hücrenin dış bölümünde moleküllerin özelliklerine göre hücre içerisine geçişini sağlar veya dışarı bırakan dinamik, şeffaf, esnek ve seçici geçirgen yapıda olan bir katmandır. Hücre zarı o denli incedir ki olağan mikroskopla değil ancak elektron mikroskobuyla ayırt edilebilir. Zar çift taraflı geçiş sağlar. Hem içe hem de dışa dönük yağ moleküllerinden meydana gelen geniş bir duvar gibidir. Bu yağ parçacıklarının içinde hücreye giriş ve çıkış imkânı sunan kapılar ve zarı dış ortamı tanımasını sağlayan algılayıcılar vardır. Bu kapılar ve algılayıcılar protein moleküllerinden yapılmıştır. Hücre çeperinin üstünde yer alırlar ve hücreye yapılan tüm giriş ve çıkışları dikkatli bir şekilde denetlerler.

Bitki hücrelerinde hücre zarının dışında selülozdan oluşmuş çeper vardır, buna hücre duvarı veya hücre çeperi denir.