Servikal, yaşa bağlı olarak tekrarlayan küçük travmalar sonucunda boyundaki eklemlerin son derece etkilendiği, genellikle 40 yaşın üzerindeki bireylerde görülen ve yaşla beraber ortaya çıkan, servikal osteoartrit olarak da bilinen bir hastalık türüdür. Özellikle boyun omurlarının en hareketli olduğu kısımlarda görülür. Her iki cinsiyeti de eşit derecede etkileyebilir, ancak erkeklerde kadınlara oranla daha erken yaş grubunda meydana gelir. İnsan yaşlandıkça, sırt ve boyun omurgasını oluşturan kemik ve kıkırdaklar ilerleyici bir tahribata maruz kalır ve bazen bunun sonucunda osteofit adı verilen düzensiz kemik çıkıntıları ortaya çıkar. Birçok insanın röntgen görüntüleme tetkiklerinde bu tanı konulsa da bazen hiçbir şikâyete sebep olmayabilir. Servikal omurilikten çıkan sinirlerin biri ya da birkaçının basınç altında kalması sonucu belirtiler ortaya çıkar. Osteofit adı verilen kemik çıkıntıları, omurga kanalının daralmasına sebebiyet vererek omuriliği yoğun bir baskıya maruz bırakır. Bu durum omurilik hasarına yol açabilir. Yüksekten düşme ve trafik kazası gibi travmalar, o ana kadar belirti vermemiş servikal durumlarda omurilik zedelenme ihtimalini artırabilir.

Bu hastalığın tanısı, şikâyetler ve hastanın hikâyesinin alınmasının ardından yapılan nörolojik muayene ve buna göre talep edilecek röntgen görüntüleme yöntemleriyle tespit edilir. Omuriliğin ve sinir köklerinin baskı altında olup olmadığının öğrenilebilmesi için reflekslerin, kol ve bacakların kas durumu ve duyu muayenelerinin yapılması gerekmektedir. Servikal, ayrıca boyun hareketlerinde de kısıtlanmaya sebep olabilir ve bu da muayenede bulunabilir. Görüntüleme tetkiklerinden servikal MR ve tomografi istenebilir ve bunlarda saptanan kemik çıkıntıları, omurilik ve sinir köklerine olan baskının görülmesi ya da omurlar arasında yer alan disklerdeki fıtıklaşmalar tespit edilerek tanı konulabilir.

Bulguların klinik durumun derecesine göre cerrahi olmayan tedavi ya da cerrahi tedavi yöntemleri tercih edilir.

Medikal tedaviler işe yaramazsa, hastanın boyun ağrısı geçmez veya nörolojik bulguları daha da kötüye giderse cerrahi bir işlem yapılması düşünülür. Uygulanacak olan cerrahi girişim, hastanın mevcut durumuna sebebiyet veren patolojiye göre değişiklik gösterir. En çok uygulanan cerrahi yaklaşımlar önden ve arkadan olan yaklaşımlardır. Cerrahi müdahalenin amacı, omurilik ve sinir kökleri üzerindeki baskıyı azaltmak ve sinirlerin serbest kalmasını sağlamaktır. Bu süreçte, hastanın rehabilitasyon ve fizik tedavi programlarıyla desteklenmesi önemlidir.

Sonuç olarak, servikal hastalığı erken tanı ve uygun tedavi yöntemleri ile kontrol altına alınabilir. Yaşam kalitesini düşüren bu durumun yönetiminde, multidisipliner bir yaklaşım benimsenmelidir.