Hücre Nakli Nasıl Yapılır?
27 Haziran 2024

Hücre Nakli Nasıl Yapılır?

Hücre Nakli Nasıl Yapılır

Hücre nakli, bir zarın içindeki protoplazma ve ortasındaki çekirdekten meydana gelen, dokunun en küçük parçası olan hücrelerin naklidir. İşlevsel olarak farklılaşmamış, karmaşık bir yapıya sahip ve bedenin diğer hücrelerine dönüşme özelliği bulunan hücrelere kök hücre adı verilmektedir. Kök hücreler sayesinde günümüzde pek çok kötü ve iyi huylu kan hastalığının tedavi edilebilir olması mümkündür.

Kök Hücrelerin Elde Edilmesi

Nakil sırasında kullanılacak olan kök hücreler, kandan, kemik iliğinden veya göbek kordonundan elde edilebilir. Bu kök hücreler, kemik iliğinde ve kanda bulunan tüm hücreleri üretebilme yeteneğine sahiptirler. Kök hücre nakli, ilk yıllarda sadece kemik iliğinden alınabilmekteydi. Bu nedenle kök hücre nakline kemik iliği nakli de denilmektedir. Ancak günümüzde nakil sırasında daha çok kanda dolaşan kök hücreler kullanılmaktadır. Bu nedenle hematopoetik yani kan yapıcı hücre nakli daha sık tercih edilmektedir.

Kök Hücrelerin Kullanım Alanları

Vücudumuzda birçok farklılaşmış hücre bulunmaktadır. Bu hücreler hasar görmüş ya da hastalanmış olduklarında doğal yollarla kendilerini yenileyemezler. Böyle bir durumda kök hücreler, bu hastalanmış veya hasar görmüş hücrelerin yerine sağlıklı ve işlevlerini yerine getiren hücreler oluşturmak amacıyla kullanılırlar. Bu işleme hücre tedavisi denir. Yapılan işlemin organ nakline benzemesi ile aradaki tek fark burada bir organ yerine hücrenin naklinin yapılmasıdır.

Kök Hücre Tedavisinde Karşılaşılan Güçlükler

Kök hücre nakli yapılırken karşılaşılabilecek engellerden biri, birçok hücreyi içerisinde barındıran erişkin dokudaki kök hücrelerin zor tanımlanmasıdır. Bu durum dikkatli ve özenli bir araştırma gerektirmektedir. Bunun yanında birçok deney yapılarak bu hücrelerin özellikli hücreler halinde farklılaşmasını sağlayacak doğru koşulların oluşturulması da gereklidir.

Günümüzde embriyonik kök hücrelerin özellikli hücrelere farklılaşması açısından gerekli ortamı oluşturmak için bilim adamlarının çalışmaları devam etmektedir. Embriyonik kök hücreler çok hızlı çoğalırlar ve bu bakımdan bilim adamları bunların özellikli hücre olarak tamamen farklılaşması hususunda çok dikkatli davranmalıdır. Aksi bir durumda kalıcı embriyonik kök hücreler kontrolsüz çoğalabilir ve tümör oluşumuna neden olabilir.

Bunların yanı sıra doku reddi olayı da bir diğer uğraştırıcı konu olmaktadır. Organ nakli yapılırken, vücudun bağışıklık sistemi hücreleri nakil yapılan hücreleri yabancı olarak görürler. Böyle bir durumda yapılan nakil başarısız olur ve hastanın hayatı tehlikeye girebilir.

Kök Hücre Nakil Tipleri

Kök hücre nakli dört grup altında toplanabilir:

  • Allojenik Kök Hücre Nakli: Sağlıklı kişiden alınmış olan kök hücrelerin, nakil yapılacak kişiye malign hücreleri öldürmek amacıyla, yüksek doz kemoterapi sonrası verilmesidir. Vericiden alınan kök hücreler kan bankasında ayırma işleminden geçirilir ve aynı gün içinde hastaya kateter yolu ile infüze edilir.
  • Otolog Hücre Nakli: Kişinin kendisinden alınan kemik iliği ya da kök hücrenin belli bir derecede dondurularak saklanması ve yüksek doz kemoterapi sonrası kişiye nakledilmesidir.
  • Sinjeneik Kök Hücre Nakli: Hastanın ikiz kardeşinden alınan kök hücre ile yapılan allojenik kök hücre naklidir. Bu nakilde tedavi uygulama aşamaları otolog kök hücre naklindeki ile aynıdır.
  • Kordon Kanı Nakli: Doku uyumu bulanan kardeş veya akraba dışındaki vericilerden toplanarak yapılan allojenik kök hücre naklidir. Bu nakil türünde uygulanan tedavi aşamaları da allojenik kök hücre naklindeki gibidir.

Son olarak, hem allojenik hem de otolog nakillerde oluşabilecek sorunları engellemek için hastanın önceden değerlendirilmesi ve sağlık personeli tarafından bilgilendirilmesi gerekmektedir. Böylece hastanın olası psikolojik sorunları da azaltılmış ve tedavi sürecine uyumu artırılmış olur. Ayrıca, nakil sürecinde hastanın yanında bulunacak kişinin de bilgilendirilmesi, hastanın destek sistemlerinin de kaygılarının giderilmesini sağlayacaktır. Bilgilendirmenin ardından hasta ve şahit tutulacak bir kişi tarafından onay formunun imzalanması gerekmektedir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Gibberellik Asit Uygulaması

Gibberellik Asit Uygulaması

Haber Bülteni

Güncel

Retina Kök Hücre Nedir ve Nasıl Yapılır?

Retina Kök Hücre Nedir ve Nasıl Yapılır?

Güncel

İnsan Vücudunda Lipit

İnsan Vücudunda Lipit

Eritrosit Özellikleri

Eritrosit Özellikleri

Diyabette Kök Hücre Tedavisi Nedir ve Nasıl Yapılır?

Diyabette Kök Hücre Tedavisi Nedir ve Nasıl Yapılır?

Koful Kontraktil Kofil

Koful Kontraktil Kofil

Hücre Zarının Görevleri Nelerdir?

Hücre Zarının Görevleri Nelerdir?

Ökaryot Hücre Nedir ve Faydaları Nelerdir?

Ökaryot Hücre Nedir ve Faydaları Nelerdir?

Vasküler Türleri ve Özellikleri

Vasküler Türleri ve Özellikleri

Bitki Hücresi Modeli Nelerdir?

Bitki Hücresi Modeli Nelerdir?

Beyin Hucreleri Yenilenir mi?

Beyin Hucreleri Yenilenir mi?

Mitoz Bölünme Nasıl Geçekleşir?

Mitoz Bölünme Nasıl Geçekleşir?

Hpv DNA Testi

Hpv DNA Testi

Orkide Çoğaltma Yöntemleri

Orkide Çoğaltma Yöntemleri

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

Hücre Bölünmesi ve Kalıtım

Parabazal Hücre Nedir Faydaları Nelerdir?

Parabazal Hücre Nedir Faydaları Nelerdir?

Orak Hücre Anemisi Belirtileri ve Tedavisi

Orak Hücre Anemisi Belirtileri ve Tedavisi

Haploit Hücre Nedir? Haploit Hücrenin Özellikleri

Haploit Hücre Nedir? Haploit Hücrenin Özellikleri

Kök Hücre Kullanım Alanları Nelerdir?

Kök Hücre Kullanım Alanları Nelerdir?

Organizma Ortak Özellikleri

Organizma Ortak Özellikleri

Nöron Nedir?

Nöron Nedir?