Hücre Nakli Nasıl Yapılır Hücre nakli, bir zarın içindeki protoplazma ve ortasındaki çekirdekten meydana gelen, dokunun en küçük parçası olan hücrelerin naklidir. İşlevsel olarak farklılaşmamış, karmaşık bir yapıya sahip ve bedenin diğer hücrelerine dönüşme özelliği bulunan hücrelere kök hücre adı verilmektedir. Kök hücreler sayesinde günümüzde pek çok kötü ve iyi huylu kan hastalığının tedavi edilebilir olması mümkündür. Kök Hücrelerin Elde Edilmesi Nakil sırasında kullanılacak olan kök hücreler, kandan, kemik iliğinden veya göbek kordonundan elde edilebilir. Bu kök hücreler, kemik iliğinde ve kanda bulunan tüm hücreleri üretebilme yeteneğine sahiptirler. Kök hücre nakli, ilk yıllarda sadece kemik iliğinden alınabilmekteydi. Bu nedenle kök hücre nakline kemik iliği nakli de denilmektedir. Ancak günümüzde nakil sırasında daha çok kanda dolaşan kök hücreler kullanılmaktadır. Bu nedenle hematopoetik yani kan yapıcı hücre nakli daha sık tercih edilmektedir. Kök Hücrelerin Kullanım Alanları Vücudumuzda birçok farklılaşmış hücre bulunmaktadır. Bu hücreler hasar görmüş ya da hastalanmış olduklarında doğal yollarla kendilerini yenileyemezler. Böyle bir durumda kök hücreler, bu hastalanmış veya hasar görmüş hücrelerin yerine sağlıklı ve işlevlerini yerine getiren hücreler oluşturmak amacıyla kullanılırlar. Bu işleme hücre tedavisi denir. Yapılan işlemin organ nakline benzemesi ile aradaki tek fark burada bir organ yerine hücrenin naklinin yapılmasıdır. Kök Hücre Tedavisinde Karşılaşılan Güçlükler Kök hücre nakli yapılırken karşılaşılabilecek engellerden biri, birçok hücreyi içerisinde barındıran erişkin dokudaki kök hücrelerin zor tanımlanmasıdır. Bu durum dikkatli ve özenli bir araştırma gerektirmektedir. Bunun yanında birçok deney yapılarak bu hücrelerin özellikli hücreler halinde farklılaşmasını sağlayacak doğru koşulların oluşturulması da gereklidir. Günümüzde embriyonik kök hücrelerin özellikli hücrelere farklılaşması açısından gerekli ortamı oluşturmak için bilim adamlarının çalışmaları devam etmektedir. Embriyonik kök hücreler çok hızlı çoğalırlar ve bu bakımdan bilim adamları bunların özellikli hücre olarak tamamen farklılaşması hususunda çok dikkatli davranmalıdır. Aksi bir durumda kalıcı embriyonik kök hücreler kontrolsüz çoğalabilir ve tümör oluşumuna neden olabilir. Bunların yanı sıra doku reddi olayı da bir diğer uğraştırıcı konu olmaktadır. Organ nakli yapılırken, vücudun bağışıklık sistemi hücreleri nakil yapılan hücreleri yabancı olarak görürler. Böyle bir durumda yapılan nakil başarısız olur ve hastanın hayatı tehlikeye girebilir. Kök Hücre Nakil Tipleri Kök hücre nakli dört grup altında toplanabilir:
Son olarak, hem allojenik hem de otolog nakillerde oluşabilecek sorunları engellemek için hastanın önceden değerlendirilmesi ve sağlık personeli tarafından bilgilendirilmesi gerekmektedir. Böylece hastanın olası psikolojik sorunları da azaltılmış ve tedavi sürecine uyumu artırılmış olur. Ayrıca, nakil sürecinde hastanın yanında bulunacak kişinin de bilgilendirilmesi, hastanın destek sistemlerinin de kaygılarının giderilmesini sağlayacaktır. Bilgilendirmenin ardından hasta ve şahit tutulacak bir kişi tarafından onay formunun imzalanması gerekmektedir. |